Historia krytyki przekładu literackiego zaczyna się od kontrowersji na temat sporządzonych tłumaczeń. U jej źródeł leżą spory, jakie wybitni tłumacze wiedli ze swymi krytykami, broniąc zasad, którymi kierowali się wykonując swoją pracę. Uprawiają ją mistrzowie przekładu, lecz w czasach nowożytnych także i najznakomitsi krytycy literaccy, wpisując krytykę przekładu w ramy ogólnej estetyki literatury. Wraz z narodzinami współczesnego przekładoznawstwa w połowie XX wieku pojawia się postulat naukowej krytyki tłumaczenia, odrzucającej nieścisłość, impresywność i subiektywizm dyskursów „przednaukowych”. Równolegle jednak w refleksji akademickiej rozwija się kierunek antyscjentystyczny, nawiązujący zarówno do hermeneutyki romantycznej, jak i tzw. „hermeneutyk podejrzeń”. Z tego nurtu refleksji wynikają inne zgoła zasady krytyki. Czy dziesięciolecia naukowych badań nad „obiektywną” krytyką przekładu przyniosły spodziewane rezultaty? Jak w ich świetle jawią się dawne „Nauki Mistrzów” (G. Steiner)? Co wniosła w tym kontekście współczesna refleksja nad interpretacją. I wreszcie pytanie najważniejsze: jak praktykować dziś krytykę tłumaczenia literackiego, korzystając z dorobku współczesnego przekładoznawstwa, a nie ignorując jednocześnie myśli „przednaukowej”? Na to ostatnie pytanie prelegent postara się odpowiedzieć, wykorzystując swe kompetencje teoretyka przekładu i autora prac naukowych z dziedziny krytyki przekładu tudzież długoletnią praktykę promotora prac badawczych z zakresu krytyki tłumaczenia.

   

Prof. dr hab. Piotr de Bończa Bukowski – filolog, komparatysta, przekładoznawca, profesor w Instytucie Filologii Germańskiej UJ, w którym pełni funkcję Kierownika Pracowni Translacji. Jest autorem kilku monografii, m. in., pracy Friedricha Schleiermachera drogi przekładu. W kręgu problemów języka i komunikacji (2020). Wspólnie z Magdą Heydel wydał antologie Współczesne teorie przekładu (2009), Polska myśl przekładoznawcza (2013) i Polish Translation Studies in Action. Concepts – Methologies – Applications (2019). Z Pawłem Zarychtą opublikował książkę Między literaturami. Rozmowy z tłumaczami o pisarzach języka niemieckiego (2021), z Ewą Datą-Bukowską monografię Gombrowicz Andersa Bodegårda. Analizy przekładoznawcze (2022). Stypendysta Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej, „Polityki” oraz Alexander von Humboldt-Stiftung.